Corona Virüs’ün Birinci Belirtileri Neler? İşte 10 Soruluk COVID-19 Rehberi

Bugünlerde daha çokça evdeyiz, yerküreyi esir alan Corona Virüs’le ilgili daha ziyade araştırma yapıyoruz. Herkesin en çok merak ettiği soruların başında ‘Corona Virüs’ün birinci belirtileri nelerdir’ sorusu var. Corona Virüs’le ilgili merak edilenler derledik:

1- CORONA VİRÜS’ÜN BIRINCI BELİRTİLERİ NELER?

Corona Virüs vakalarında bugüne kadar çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığı oldu. Virüsün şiddetli seyrettiği olgularda zatürre, ağır teneffüs yetmezliği, böbrek yetmezliği gelişebiliyor.

Bugüne kadarki vakalarda virüsün en bariz birinci belirtileri ateş, öksürük ve teneffüs badiresi olarak görüldü.

İngiliz vatandaşı Conor Reed, Corona Virüs’e Çin’in Vuhan kentinde yakalanmıştı. Conor Reed 1 ayda soğuk algınlığı, grip ve zatürre olmak üzere üç aşamada illeti atlattığını söylemiş süreci şöyle anlatmıştı:

Belirtiler 3 aşamada ortaya çıktı. Birinci aşamada soğuk algınlığım vardı. Soğuk algınlığından grip aşamasına geçtim. Gripten sonra tekrar güzelleştim ve sonra zatürree oldum. Zatürree aşamasında hastaneye gittim. O aşamada nefes Soğuk algınlığı sırasında burun tıkanlığı, sinüs dertleri ve öksürük vardı. Grip belirtileri gösterdiğinde kamyon çarpmış üzereydim. Önemli bir halsizlik vardı. Işık ve ses bile rahatsızlık veriyordu, yalnızca dinlenmek istiyordum. Zatürree olunca işler ciddileşmeye başladı. Akciğerimin kapasitesinin yarısını kullanıyor üzereydim. Aldığım hiçbir nefes kâfi olmuyordu. Güya gereğince hava alamıyormuş üzereydim. Kese kağıdının içinde nefes alıp veriyormuşum üzere ses geliyordu.

2-CORONA VİRÜSE YAKALANANLAR NE ANLATIYOR?

İngiltere’de yaşayan 39 yaşındaki Tara Jane Langston Corona Virüs tedavisi görüyor. Polonya tatili dönüşü virüse yakalandığı ortaya çıkan 2 evlat anası Langston ‘Ciğerlerimde cam varmış üzere hissediyorum. Bunu anlatmak çetin, her nefes savaş gibi” diyor ve herkese sigarayı bırakma daveti yapıyor.

Langston, ağır bakımdan paylaştığı görüntüde “Yoğun bakım ünitesindeyim, bu olmadan nefes alamıyorum. Evvelki halime nazaran 10 kat yeterliyim. Günlerin hesabını bile şaşırdım. Şayet hala sigara içiyorsanız acilen bırakın zira ciğerlerinize gereksiniminiz olacak. Lütfen hepiniz tedbir alın, işinizi talihe bırakmayın. Nefes almak, hayata dönmek ve etrafınıza zarar vermek istemiyorsanız ihtarları dikkate alın” diyor.

3-VİRÜS NEDENİYLE KİMLER RİSK ALTINDA?

Corona Virüs gençlerde de görülebiliyor lakin nadiren ağır hastalık tablosu ortaya çıkıyor. Yaşlılar, beraberinde bir hastalık hikayesi olanlar ağır risk altında. Çoklukla 60 yaş ve üzeri yaş kümesi virüsten daha ziyade etkileniyor.

Bugüne kadar edinilen tecrübelere nazaran Corona Virüs teşhisi konanların yüzde 80’i illeti hafif halde geçiriyor. Yüzde 20’lik kısım hastanede tedavi görüyor. Hastalık çocuklarda daha nadir ve hafif formda görülüyor.

Bugüne kadar tespitlere nazaran 60 yaş üstünde olanlar, önemli kronik rahatsızlığı bulunanlar (Kalp rahatsızlığı, diyabet, kanser vb), bağışıklık sistemi çok düşük olanlar, sıhhat çalışanları en önemli risk öbeğini oluşturuyor.

Şayet kendinizle ilgili kuşkunuz varsa birinci adım olarak Sıhhat Bakanlığı’nın sitesinden Online Corona Virüs testini yapabilirsiniz.

4-PEKİ GEBELER RİSK ALTINDA MI?

Bu mevzuda ilmî kanıtlar sonlu. Sıhhat Bakanlığı’nın açıklamasına nazaran Corona Virüs enfeksiyonu sonrası gebe hatunlar arasındaki hastalık şiddetinin, gebe olmayan yetişkin vakalara misal olduğunu; hamilelik sırasında enfeksiyonun fetüste olumsuz bir tesiri olduğunu gösteren hiçbir olgu yok. Şu ana kadar COVID-19’un hamilelik sırasında valideden bebeğe bulaştığına dair de bir kanıt da bulunamadı.

5- CORONA VİRÜS NASIL YAYILIYOR?

Yerküre Sıhhat Örgütü, Sıhhat Bakanlığı ve tüm bilirkişilerin üzerinde üzerinde birleştiği husus: Ellerinizi yıkayın… Bu davetin nedeni virüsün nasıl bulaştığıyla ilgili… Corona Virüs, hastanın öksürmesi ile ortama taşınan damlacıkların solunması ile bulaşıyor. Şayet hastanın teneffüs modülleri ile kirlenmiş yüzeylere dokunulur ve elle yıkanmadan yüz, göz, burun yahut ağıza götürülürse virüs bulaşabiliyor.

6- NEDEN HANEDE KALMALIYIZ?

Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara marazın yayılmasıyla ilgili şu haberleri veriyor: Bu illette olağanda 1 kişi 5 şahsa bulaştırıyor. Siz tedbirlerinizi alırsanız; mesela mektep kapatmayı, işe gitmeyi, içtimaî aralıkları kapatmayı sağlayabiliyorsanız bu rakamı iki buçuğun altına indirebiliyorsunuz. Modellemeler bunu gösteriyor. Şayet meskendeki izolasyonu çok sık uygularsanız ve başarılı olursanız bu rakam birlere kadar inebiliyor.

Kara’ya nazaran epeyce önemli, hafife alınmaması gereken bir virüsle karşı karşıyayız: “İnsanların kendilerini düzgün hissetmeleri gerekebilir lakin şunun altını çizelim. Bu hastalık sahiden ağır gidiyor, meskende kalmamız gerekiyor. Evet, marazdan büyük kesim güzelleşiyor lakin güzelleşenlerin de akciğerlerinde hasar bırakıyor. Yani bir futbolcu bu marazı geçirdikten sonra hayatının kalan kısmında futbol oynayamama ihtimali çok yüksek”

7-ANTİBİYOTİKLER VİRÜSE KARŞI TESIRLI Mİ?

Bu sorunun karşılığı hayır. Antibiyotikler virüs değil bakterilere karşı tesirli. Bu nedenle Corona Virüs enfeksiyonunu önlemek için antibiyotikler kullanılamıyor.

8-EVDEKİ EVCİL HAYVANLARDAN VİRÜS BULAŞIR MI?

Sıhhat Bakanlığı bu soruya “Evde bakılan kedi/köpek üzere evcil hayvanların Yeni Koronavirüsla (COVID-19) enfekte olması beklenmemektedir. Lakin evcil hayvanlarla temas sonrası her hengam için ellerin su ve sabunla yıkanması gereklidir. Böylelikle hayvanlardan bulaşabilecek başka enfeksiyonlara karşı korunma sağlanacaktır” karşılığını veriyor.

Uzm. Dr. Fatma Parıltı Özdoğan bu hususta “Kediler ve köpekler üzere evcil hayvanların 2019-nCoV ile enfekte olduğuna yahut virüsün bu hayvanlar arasında yayıldığına dair hiçbir kanıt yoktur.” diyor.

9-CORONA VİRÜS HANGİ YÜZEYDE NE KADAR KALIYOR?

ABD’li mütehassısların araştırmasına nazaran virüs bakır yüzeylerde 4 saat, karton üzerinde 24 saat, plastik ve paslanmaz çelik yüzeylerdeyse 3 güne kadar hayatta kalabiliyor. Virüsün canlı kalma vadesi sıcaklık, nem nispeti ve virüsün ölçüsü üzere faktörlere nazaran değişiklik gösterebiliyor.

Bu hususta Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, geçen müddette ne kadar virüsün canlı kaldığının değerli olduğunu söylüyor.

10-CORONA VİRÜSÜN KULUÇKA MÜHLETI NE KADAR?

Sıhhat Bakanının verdiği son habere nazaran illetin kuluçka vadesinin taban 2, azami 14, ortalama 5-6 gün olduğu gözleniyor. Virüsün bulaştırıcılık müddeti kesin olarak bilinmiyor.