Cep Telefonunuz Sizi Dinliyor mu? İşte Test Sonuçları!

Hepimiz, telefonlarımızın bizi hedeflenen reklam bombardımanına tutmak için günlük konuşmalarımızı dinliyor olabileceği konusunda bir şeyler duymuşuzdur. Evet, bu söylentide doğruluk üleşi var mı? Siber Güvenlik Kuruluşu ESET’in İngiltere’deki güvenlik eksperlerinden Jake Moore, evvel Twitter kullanıcılarının bu husus hakkında ne düşündüğünü öğrenmeye karar verdi ve 234 kişinin katıldığı bir anket yaptı. Ankete katılanların %80’i telefonların kullanıcılarını dinlediği istikametinde oy kullandı.

Dinleniyor olsak ne olurdu?

Anketin akabinde Jake Moore, “Şimdi bir durup düşünelim: Dinleniyor olsak ne olurdu?” diyerek şu saptamayı yaptı: “Her şeyden evvel bunun patlamaya hazır, dev bir skandal olduğu fikrini bir kenara koymamız gerekir. Bu türlü bir şey duyulursa hakikaten de kelam konusu hizmetlerin batmasına ve bir daha asla ortaya çıkamamasına neden olacak inanılmaz davalar gündeme gelir.”

Diyelim ki dinleniyoruz, kaç megabaytlık ses belgesine muhtaçlık var?

ESET Güvenlik Mütehassısı, sonraki aşamada konuşmaları dinlemek ve kaydetmek için gereken data büyüklüğünü sorguladı: “Şimdi konuşmalarımızı dinlemek için gereken olgu hacmini tartışalım. Ses kaydederken umumî konuşma, saatte 115 megabayt civarında olgu tüketir. Sıradan bir günde ortalama 15 saat uyanık olduğumuzu düşünelim. Bütün gün konuşmadığımız için bu pahanın sadece çeyreğini alalım. Bu durumda kişi başına günde 430 megabaytlık ses evraklarından bahsediyoruz.

Instagram’da 800 milyon kullanıcı var, yani Instagram’ın hepimizin konuşmalarını kaydetmesi için günde 344 petabayt (1015 bayt) done depoluyor olması gerekir. Bunu daha anlaşılır hale getirelim: Bugünkü tempomuzda, tüm yerkürede bir gün içinde oluşturulan olgu ölçüsü 2 bin 500 petabayt (1018 byt). Çevre medya platformları, sıkıştırılmış halde bile olsa bu ölçüde doneyi sahiden işleyebilir mi?

Gerçekçi bir pencereden bakıldığında, içtimaî medyanın bırakın olguyu inceleyip kullanmayı, her gün bu ölçüde done akışını yönetim etmesi bile mümkün görünmüyor.”

Farklı olgulardan profil oluşturmak daha kolay

Bireylerin donelerini öteki yollarla tahlil etmek ve çevrimiçi ortamda halihazırda bulunabilen datalarla profil oluşturmak çok daha kolay. Girdiğiniz veladet tarihinizden yaşınız; cinsiyetiniz; ilgi sahalarınızı belirlemek için bir fotoğraf tahlili; gönderilerinizdeki açıklamalar, hashtag’leriniz ve beğenileriniz; profil oluşturmaya yardımcı oluyor. Bunun akabinde algoritmalar münasebet durumunuz, çalışma durumunuz, evladınız, evcil hayvanınız yahut otomobiliniz olup olmadığı; giysi üslubunuz, hobileriniz, geleceğe dönük ilgi yerleriniz üzere neredeyse sonsuz bir liste ortaya koyabiliyor. Velev siz daha ne alacağınızı düşünmeden, bir sonraki satın alacağınız şeyin ne olacağıyla ilgili destekli bir varsayım bile yürütebiliyor.

Fakat tüm bunlara rağmen ESET Güvenlik Kompetanı Jake Moore, yeniden de telefonumuzun bizi dinlediği teorisini test etmeye karar verdi:

Test: Kısım 1

“Bazı enteresan reklamları çekebilmek ve bunu önemli bir test haline getirmek için telefonumun mikrofonunu 2 hafta boyunca açık bıraktım ve daha evvel konuşmadığım 3 rastgele (hem de benimle ilgisiz) hususla ilgili net konuşmalar yaptım:

Artık vegan olduğumdan, topuklu ayakkabı almak istediğimden ve art bahçeme yüzme havuzu yaptırmayı düşündüğümden bahsettim.

Instragram’da ise şunlarla ilgili reklamlar gördüm: Kayak gözlükleri, su geçirmez ayakkabılar, elektrikli kaykay, öksürük ilacı, VW otomobiller.

Konuştuğum şeylerin reklamları çıkmadı

Vegan yiyecekler, topuklu ayakkabılar yahut art bahçeme yüzme havuzu yaptırma konusunda hiçbir şey görmedim ve bu beni hayal kırıklığına uğrattı. Yani konuştuğum hiçbir şey reklamlarımda yoktu lakin tekrar de gördüğüm reklamlar ilgi alanımdaydı. Yukarıda kelam ettiğim eserlerle ilgilendiğimi ve bir gün bunları almamın muhtemel olduğunu varsayım etmek için çokça zeki olmaya gerek yok. Instagram hesabıma baktığınızda rahatlıkla 30’larının ahir, evli, aile pederi, açık sahalara düşkün ve mahsusen ekstrem sporlara ilgi duyan biri olduğumu görebilirsiniz.

Test: Kısım 2

Daha sonra Instragram’da telefonumun mikrofonunu 2 haftalığına kapattım ve şu reklamları gördüm: Kayak seyahat çantaları, Morrisons süpermarket peynir çeşitleri, Nike ayakkabı, Cadbury çikolata.

Kayak seyahat çantaları, ilgi meydanlarım nedeniyle; süpermarket peynir çeşitleri ve Cadbury çikolata ise muhtemelen bu testin Noel’den iki hafta evvel yapılmasıyla ilgili. Nike reklamıysa değişik; zira son devirlerde internetten Nike ayakkabı bakıyordum. Münasebetiyle bu donelerin, Facebook oturumum açıkken Nike ayakkabı sahifelerini incelediğim farklı cihazlardan toplandığını düşünüyorum.

Şirketler hakkımızda çok şey biliyor

Kesin olarak bilincinde olduğumuz bir şey varsa o da bu şirketlerin hakkımızda çok ziyade şey bildiği. Kullandıkları algoritmalar, işletmelerine güç katıyor ve onları kârlı hale getiriyor. Algoritmalar bizi bir araya getirmek için çalışmıyor, sırf para kazandırmak ve mikro hedeflemeli reklamcılıkla yeni gayeler bulmak için varlar.

Kimin elinde hangi olgular var?

Benim aklımdaki en büyük soru şu: Toplumsal medya devleri; WhatsApp, Facebook Messenger ve Instagram Direct Messages iletileşme pratiklerinde yazdıklarımızı okuyabiliyor mu? Tüm bunların sahibi Facebook olduğuna nazaran şu soru da sorulabilir: Bu hizmetler üzerinden iletilen iletiler üçüncü tarafların görmemesi için şifrelenmiş olsa da hizmet operatörleri, kullanıcılarının reklam hedeflemesini geliştirmek için ileti içeriklerini okuyabiliyor mi?

Durum her ne olursa olsun bu şirketlerin bağımsız, benzersiz ve karışık algoritmaları etkileyici ve kimse bunların nasıl çalıştığı yahut hakkımızda neler bildiği konusunda tam haber sahibi değil. Bildiğimiz tek şey, tonlarca alakalı, kilit ehemmiyet taşıyan şahsî olguyu yakaladıkları ve bunun onlar için milyonlarca dolar kıymetinde olduğu. Unutmayın: Tüm bu eserleri fiyatsız alıyorsanız, eser sizsinizdir.”