Termiye nedir? Termiyenin yararları nelerdir? Termiye nasıl yenir?

Anadolu’daki köylerde mahsusen kışın çerez olarak tüketilen termiye hakkında merak edilenleri sizler için derledik. Yüzyıllardır acı bakla olarak bilinen ve sıklıkla tüketilen termiye tam bir vitamin ve mineral deposudur. Mısırın tanelerine benzeyen termiye diyet yapanlar içinde yararlı bir besin kaynağıdır. Pekala termiye nedir? Termiyenin yararları nelerdir? Termiye nasıl yenir? Tüm bu soruların karşılığı…

Lupinus baklasının tohumları olan termiye, Akdeniz köylerinde sıklıkla üretilir ve tüketilir. Turşusu yapılarak atıştırmalık olarak hazırlanır. Yerkürede Latin Amerika’da bulunan termiye, fasulye ailesine ilişkin bir cinstir. Görünüş olarak tane mısıra emsal. Alkaoitler bakımından varlıklı olduğundan tadı acıdır. Tarihin en eski besinidir. Mısır tarihlerinde M.Ö 2 bin yıldan ziyadedir olduğu söylenir. Arkeolojik kazılarda bulunan ve raporlanan termiye, acı bakla olarak makbul. Aslında birçok çeşidi mevcuttur. Kimi çeşitleri tatlıdır. Güçlü bir karbonhidrat ve protein kaynağı olduğundan Latin Amerika’da vegan olanlar için una çevrilerek çeşitli yemekler elde edilir. Kış mevsimiyle tezgahlardaki bölgesini almaya başlayan termiye, Konya yöresinde kaynatılıp tuzlanıp çerez olarak tüketilir. Mısırlılar termiyeyi zeytin ya da turşu üzere salamura yapıp kaldırır. Nişastası olmayan bu bakla lif ve protein bakımından zengindir. Ayrıyeten vücudun E vitamini eksikliğinin yüzde 40’ını rahatlıkla giderir. Lakin lupin alerjisi olan kimselerin katiyetle tüketilmesi tavsiye edilmez. Aksi halde önemli sıhhat meselelerine neden olabilir. Memleketimizde Antalya, Isparta ve Konya’da sıklıkla tüketilir. 

TERMİYE NASIL YENİR?

Toplanan termiyeler bol suyla yıkandıktan sonra bir gece boyunca suda bekletilir. Daha sonraki gün süzülüp bir kaynamadan geçirildikten sonra tuzlanıp çerez olarak tüketilebilir. Ya da diyet yapanlar üzerine yoğurt dökerek bir kase yiyebilir. Bunun yanı sıra salataya da eklenebilir. Baharatlanıp tereyağıyla hafif tavada pişirilerek de tüketimi mevcuttur. Aktarcılar ve pazarlarda kolay kolay bulunur. Termiyenin tüketimindeki püf nokta ise kesinlikle bir gün su da bekletilmedi ve bir defa kaynatılmalı aksi halde tadı nispeten acı olduğundan tüketilemez. 

TERMİYENİN YARARLARI NELERDİR?

– Sindirim sisteminin en sağlıklı biçimde çalışması için potasyum, kalsiyum ve demire muhtaçlık duyar. Termiye bu unsurlar bakımından nispeten zengindir. Bilhassa bağırsaklardaki florayı dengeleyerek daha sağlıklı çalışmasını sağlar. Kabızlık üzere sıhhat problemlerinin yaşanmasını önler.

– Protein bakımından güçlü olduğundan bağışıklık sistemini güçlendirir. Kış aylarında artan nezle grip üzere marazların yaşanmasını maniler. Adeta marazlara karşı vücuda kalkan tesiri yapar.

– Tüketilme esnasında tuzu ehil ölçüde tutulduğunda yüksek tansiyonu bile dengelemede tesirlidir. İçerdiği potasyum kan basıncını dengeleyerek kalp ve damar marazlarının yaşanmasını handikaplar.

– Diyet yapanlar çoklukla lifli besinler tüketerek daha uzun vade tok kalmak velev. İşte termiye de bu besinlerden biridir. Yoğurtla birlikte tüketildiğinde bağırsakları da temizler. Vücudun gücünü de sağlayarak depresyon, gerilim ve kronik yorgunluğun önüne makbul.

– Kemik ve kasların güçlenmesi için gerekli olan kalsiyumun da yüzde 30’unu karşılar. Kemiklerde asit birikmesini önler. 

– Vegan ya da vejeteryanlar içinde ülkü bir besindir. Termiye, vücudun muhtaçlığı olan proteini kolaylıkla karşılar.

– Kan bedellerini istikrarlar. Mahsusen insülini direncine yarar sağlar. Bu yüzden şeker hastaları da rahatlıkla tüketebilir. 

TERMİYENİN ZARARI VAR MIDIR?

Şiddetli tüketildiğinde gaz sıkışmasına neden olur. Ayrıyeten ishal üzere sıhhat problemlerinin yaşanmasına davetiye çıkartır. Bu yüzden eksperler çokça tüketilmesini tavsiye etmez. Kimileri termiyeyi çerez olarak tükettiği sırada tuz ve baharat tasarrufunu abarttıklarında karaciğer ve tiroid bezlerine zarar verebilir. Mütehassıslar bu bahse da dikkat edilmesi gerektiğinin altını çiziyor.