Şarjlı Pil mi Kullanalım; Tek Tasarrufluk Pil mi?

Bugün kullandığımız cihazların birden fazla, şarj olma yeteneğine sahip lityum iyon pillerle geliyor. Lakin kapağını açıp, içine birkaç “kalem pil” yerleştirmenizi isteyen birtakım cihazlar da var. Sizin satın alacağınız bir pille çalışan bir cihazınız olduğunu varsayalım ve bu cihazınız için AA yahut AAA boyutunda pillere (Kalem pil) gereksiniminiz olduğunu düşünelim. Hangi cins pili satın almalısınız? Şarjlı piller mi daha uygun, yoksa bitince atılan piller mi? Fark birçok vakit maliyet ve kullanılan teknolojide saklı.

Piller Nasıl Çalışıyor?

Her pilde bir müspet, bir de negatif bağlantı bulunur. Olumlu temas katoda, negatif ise anoda bağlanır. Katot ve anot çifti elektrot olarak bilinirler. Kimyasal yansımalar, pilin büyük kısmını kaplayan elektrotta gerçekleşir. Elektrik, bu elektrokimyasal yansımaların sonucunda ortaya çıkar.

Piller oksitlenme ve redüksiyonla çalışır. Anot oksitlenir, yani elektronlarını kaybeder. Birebir hengamda katot, redüksiyon olarak bilinen bir süreçle elektronları emer. Bu süreç yalnızca iki irtibat arasındaki yük, bir devre oluşturduğunda gerçekleşir. Bu yük, cihazınızdır.

Neden Tüm Pilleri Şarj Edemiyoruz?

Tek tasarrufluk pillerin hepsi alkalindir yani katot, manganez oksitten, anot ise çinko tozundan yapılmıştır. Elektrolit (örneğin alkalin kısım), potasyum hidroksitten oluştur. Güç ortaya çıkaran yansıma vakitle anodu aşındırır ve yansımaları engellemeye başlar. Bu noktada pil ölür.

Şarj edilebilir pillerin birkaç tipi bulunuyor. Telefonlarda ve laptop’larda lityum iyon pil kullanılır. Bu piller, katot olarak lityum kobalt oksit, anot olarak karbon kullanır. Tek tasarrufluk pillerin bilakis elektronlar, dışarıdan elektrik akımı sağlanarak katottan anoda tekrar taşınabilir.

Lakin tek tasarrufluk pillerin yanına kullanacağınız piller lityum iyon değil, nikel kadmiyum (NiCd) yahut nikel metal hidrit (NiMH) pillerdir. NiCd pillerde katot nikelden, anot ise kadmiyumdan oluşur. Bu piller birkaç yüz şarjdan sonra yekun şarj kapasitesinde kayıp yaşarlar, yani kusursuz değildirler.

Nikel metal hidrit (NiMH) piller, NiCd’ye nazaran durdukları noktada çok daha yavaş şarj kaybederler. Bir yıl rafta bekleyen bir NiMH pil, kapasitesinin büyük kısmını korur. Bu pillerin yekun şarj kapasitesi de 2-3 kat daha ziyadedir.

Pekala neden tüm piller şarjlı değil? Bunun nedeni maliyet. Tek tasarrufluk pillerde kullanılan unsurlar daha ucuzdur ve bu piller, çok az güçle çalışan cihazlar için çok makuldür. Lityum iyon piller daha pahalıya üretilir ve bol ölçüde güç üretebilir. Nikel kadmiyum ve nikel metal hidrit pillerin maliyeti ortalarda nokta alır.

Hangi Tıp Pili Tercih Etmeli?

Bu, gereksiniminize ve bütçenize nazaran değişiyor. Tek tasarrufluk pillerin peşin maliyeti çok daha azdır. Birkaç fener, dijital kamera, oyun kolu, radyo, yangın alarmı ve termostat için pil almanız gerektiğini düşünün. Hepsi için şarjlı pil alırsanız, başlangıçta ödeyeceğiniz para 5 ila 10 kat arasında artacaktır. Tabi bu, peşin olarak, birinci başta ödeyeceğiniz parayı temsil ediyor. Öteki taraftan pil bittiğinde yenisini almak zorunda kalmazsınız, şarj eder yolunuza devam edersiniz. 

Buna rağmen bilhassa ucuz tek tasarrufluk piller, gayrı tek tasarrufluk pillere kıyasla daha kısa dayanacaktır. Burada tabi ki kullandığınız cihazların ne kadar güç çektiğinin de değeri var.

Kamera, oyun kolu üzere daha süratli güç tüketen cihazlarda şarjlı pilleri kullanmanız tarafında olacaktır. Böylelikle örneğin 20 TL’lik bir çift şarjlı pili tekraren şarj ederek kullanabilirsiniz. Çevreyi düşünüyorsanız, şarjlı pili tercih etmeniz gerekiyor. Bu sayede birkaç yılda yüzlerce pil kullanmak noktasına, on pille yönetim edebilirsiniz.

Şarjlı pillerde markanın kıymetli olduğunu belirtelim. Duracell, Energizer, Panasonic ve Sony’nin tercih edebileceğiniz şarjlı pilleri var ve çeşitli seçenekler sunuyorlar.